(in Interlingua)
Le sequente es un summario de un articulo scientific publicate per le gruppo de investigation del Dr Denis Rancourt. Le summario esseva facite, in anglese, con un instrumento de Intelligentia Artificial, in le forma de un "podcast", es a dicer, como un dialogo inter duo personas, ben que le characteres del dialogo es synthetic. Nos nominara le characteres "Alicia" e "Beto".
Ligamine al articulo scientific, scribite originalmente in anglese: https://correlation-canada.org/covid-19-vaccine-associated-mortality-in-the-southern-hemisphere/
Le transcription e traduction del podcast esseva facite con un altere instrumento de Intelligentia Artificial.
Trancription
Alicia
Ecce, ascolta isto, okay? Nos ha iste reporto de recerca, e illo es titulava, imagina isto, "Mortalitate Associate a Vaccino COVID-19 in le Hemispherio Sud". Vero, veni. Quando tu lege un titulo como illo, tu debe parar e pensar: "attende un momento. Que sta eveniente hic?"
E isto es exactemente lo que nos va explorar hodie, amicos, specialmente alicunos de illos curiose tendencias ab, ben, le parte inferior del mundo.
Beto
E isto es lo que nos es hic pro facer, veritate? Nos va disassemblar como iste reporto esseva collige, vermente provar clarificar le resultatos, e naturalmente, parlar super lo que toto isto significa, qual es le implicationes. Ma vamos esser super clar super un cosa. Nos es toto super pensar criticamente hic, non super saltar a conclusion.
Alicia
100%. Isto non es super provar atterrer alicuno. Isto es super poner nostre mentes super un question realmen complex. Assi pro illes qui nos ascolta, qual es le contexto de iste recerca? Pone le scena pro nos.
Beto
Assi, iste reporto, illo face un plonjamento profunde in alicuno appelava mortalitate de omnes causas, basicamente. Isto es mortes ab omne causas, non solmente COVID-19. E illes reguardava isto trans 17 differente paises in le Hemispherio Sud.
Ma ecce le puncto crucial. Illes non solmente reguardava un sol anno. Illes esaminava datos ab 2015 usque 2023, lo qual nos da un vista abbastanza bon de como res ha essite tendennti super tempore.
Alicia
Okay, assi isto es un parte decente de tempore. Ma proque focar super le Hemispherio Sud? Vero, es il solmente proque tote cosa es tornevate al reverso ibi? Lor stationes es invertite, veritate?
Beto
Correcto. Lor stationes es totalmente inversate. E tote le puncto de focar super le Hemispherio Sud esseva vider si il ha vermente alicuno connexiones notabile inter le distributiones de vaccinos COVID-19 e alcun increases in mortalitate que pareva alinear con illes stationes inverse. Ma, e isto es un gran punto, ma solmente proque duo cosas eveniva al mesme tempore non significa que una causava le altere, veritate? E le recercatores, illes sape isto.
Alicia
Correcto, logicamente. Assi nos parla de cercar potentia ligamines, possibile connexiones, ma definitivamente non saltar a conclusion. Es como, tu sape, trovar un sapato aleatori in tu jardin. Es definitemente curiose, face te demandar, ma tu besonia multo plus de contexto pro capir como illo arrivava ibi in le prime loco.
Beto
Isto es un analogia perfecte.
Alicia
Yeah.
Beto
Assi pro solver iste misterio del sapato in le jardin, nos debe capir como le recercatores procedeva. E un del cosas clave illes se focava super es alicuno que illes appellava, prepara te, "transiciones a regimos de alte mortalitate de omnes causas".
Alicia
"Transiciones a regimos de alte mortalitate de omnes causas". Uau, eso sona un poco intense, nonne? Como alicuno ex un filme de sci-fi. Potes simplificar isto pro nos? Que exactemente illes cercava in tote illa datos?
Beto
Ben, imagina que tu reguarda al datos e tu cerca iste augmento in mortes, iste salto que es statisticamente significante. E tu vole vider si isto eveniva al mesme tempore que illes distributiones de vaccino in le Hemispherio Sud.
Alicia
Assi es como vider un unda rogue in medio de un oceano calmo. Tu non lo expecta, ma ibi es illo.
Beto
Tu ha exactemente correcte. Isto es super trovar illas cosas que solmente non quadra completemente con le patron usual, illas cosas que face te pensar, "huh, isto es strane".
Alicia
Okay, assi illes tracava mortes ab omne causas, non solmente focante super COVID-19. E illes particularmente cercava detectar iste picos anormal que pare apparentemente coincider con quando illes distributiones de vaccino eveniva. Ma proque prender un approccio tanto ampliate? Proque non solmente zoomar in super mortes que esseva directemente causate per COVID-19?
Beto
Considera isto de iste maniera. Si tu solmente te focalisa super mortes de COVID-19, es como tu specta un arbre in un integre foresta. Ma per usar le datos de mortalitate de omnes causas, es como tu disloca un passo retro e specta tote le foresta. Illo te da un vista multo plus late, assi tu pote vider alicuno patrones o tendencias anormal que poterea affectar le sanitate general del population.
Alicia
Isto face sensu. Es super haber le imagine plen, non solmente un parte limitate. Assi que trovava illes? Quales tipo de patrones anormal o ondas rogue illes discoperiva in tote ille datos?
Beto
Ecce ubi le cosas deveni multo interessante. Illes trovava un pic bastante notabile in mortalitate de omnes causas durante, imagina isto, januario e februario de 2022. E iste pic appareva in 15 de illes 17 paises que illes studiva.
Alicia
Aspetta un momento. Januario e februario. Nonne es isto estate in le Hemispherio Sud?
Beto
Exactemente correcte. Januario e februario es lor menses estivales. E isto es lo que rende iste resultato tanto inexpectato. De regula, tu expectarea vider taxas de mortes plus basse durante le menses calide. Al minus, isto es le patron que nos vide hic in le Hemispherio Nord.
Alicia
Assi nos ha iste surge de mortalitate estivale. Le reporto offereva alicun explicationes proque illes crede que isto eveniva?
Beto
Illes faceva. Le recercatores pensa que iste picos in mortalitate durante ille meses estivales poterea esser connectite a, tu probabilemente conjecta, illes distributiones de vaccino de reforciator que occurreva circa le mesme tempore in ille mesme paises.
Alicia
Assi illes asserta que il ha un possibile ligamine inter quando illes injectiones de reforciatores esseva date e iste salto inexpectate in mortes durante le estate de 2022.
Beto
Isto es lor hypothese. E illes probava sustener lo. Illes examinava altere possible causas pro ille picos in mortes, como forsan il habeva eventos meteorologic extreme eveniente al mesme tempore o alicun disastros natural major. Ma ecce le cosa, illes non poteva trovar alicun evidentia forte pro supportar ille altere explicationes.
Alicia
Okay, assi nos non parla de un onde de calor o un huracan como le responsible hic. Ma como tu vade ab vider un correlation, injectiones de reforciator e iste augmentation in mortes eveniente plus o minus al mesme tempore, a mesmo suggerer que un poterea haber causate le altere? Illo pare que tu necessita alicun plus pro affirmar illo, nonne?
Beto
Oh, absolutemente. Tu es correcte. Solmente proque duo cosas eveniva al mesme tempore non significa que un causava le altere. Es como ille vetule expression, correlation non equale causation. E le recercatores totalemente comprende isto. Assi pro tentar mesurar le forza de iste possible ligamine, illes usa alicuno appelava le Rata de Fatalitate per Dosis de Vaccino, o VDFR pro abbreviate.
Alicia
VDFR, eh? Sona tanto technic, veritate? Como alicuno que tu videria in un journal medical, non qualcosa sur que tu parlarea in un podcast. Assi qual es le cosa con iste VDFR? Proque es illo importante?
Beto
Ben, suppone que le VDFR es basicamente un maniera pro mesurar le risco potential, le possibilitate de morte que poterea esser ligate a cata dosis de vaccino que es date. Es como calcular le probabilitates. Ma in iste caso, es le probabilitates de alicuno mal eveniente, specificamente le morte, postquam alicuno es vaccinate.
Alicia
Assi si le VDFR es plus alte, illo significa que il ha un major risco de alicuno morir postquam reciper ille dosis de vaccino? Isto es un poco inquietante, pro esser honest.
Beto
Io comprende. Illo pote sonar alarmante quando tu audi super alcun tipo de risco associate con un vaccino. Ma ecce le cosa. Mesmo si un VDFR plus alte poterea sonar alarmante, es super importante rememorar que isto es solmente un pecia de un puzzle multo plus grande. Le reporto, illo face evidente que durante que illes trovava un potential connexion, un possibile ligamine, inter le numero de doses de vaccino, especialmente illos doses de reforciator, e plus mortes que illes normalmente expectarea, specialmente in personas de etate major, correlation non automaticamente significa causation.
Alicia
Correcto, correcto. Assi nos non dice que reciper un injektion de reforciator causara definitivemente que alicuno morira. Ma il poterea haber alicun connexion ibi, alicun cosa que necessita un consideration plus detaliate, veritate? Assi que es lo que le recercatores suggere facer con iste information?
Beto
Illes basicamente urge cautela, advisante un approccio lente, specialmente quando il veni a facer decisiones super politicas vaccinales pro adultos plus vetule. Illes veremente emphasa quanto importante illo es facer plus de recerca assi que nos pote comprender vermente iste riscos potential, iste possibilitates de alicun cosa mal eveniente que pare esser connectite a cosas como quante doses alicuno recipe e le chronologia de iste doses.
Alicia
Assi il pare que iste reporto vermente pone plus de questiones que lo que illo responde. Nos ha parlate de ille incremento inusitate in mortes, le facto que le chronologia pare coincider con quando illes distributiones de reforciator occurreva, iste calculos de VDFR, e ora iste appello pro un approccio plus circumspecte. Qual es le major conclusion hic? Que deberea nostre ascoltatores tener in mente durante que illes tracta tote isto?
Beto
Iste recerca, tot isto, es un bon rememorator que le scientia es un processo. Isto non es super haber tote le responsas immediatemente. Es super poner iste questiones difficile, interar in iste potentia connexiones, e constantemente reguardar al datos pro vider lo que illo conta nos. E quando il veni a qualcosa tanto importante como le vaccinos, qualcosa que impacta tante personas, esser aperte e honeste, haber iste conversationes difficile, e vermente constantemente ver si nos es in le via correcte, illas cosas es absolutemente essential.
Alicia
Io non poterea esser plus de accordo. Assi ubi nos la deixa? Qual es tu pensatas final basate super lo que tu ha vidite in iste reporto?
Beto
Illo se reduce a mantener un mente aperte, esser disposte considerar differentes perspectives. Iste reporto non pretende haber tote le responsas, non mesmo vicino, ma illo veremente indica alicunos connexiones interessante, cosas que face te pensar, hmm, illo valeva le pena investigar. Nos necessita continuar recercar, continuar cavar pro vermente capir lo que iste resultatos significa, e pro determinar si il ha altere explicationes possible pro iste patrones que nos vide.
Alicia
E isto es le cosa fantastic super le scientia, veritate? Illo semper evolve, semper progrediente. Iste immersion profunde ha essite vermente un viage, multe tornos e twists. E nos vermente aprecia que tu ha junte te a nos durante que nos prova disassemblar iste subtile, e vamos dir, un poco un tema sensitive. Sempre nos vole assecurar que nos da te un vista equilibrate, mesmo quando nos parla de cosas que poterea esser un poco controverse o difficile a comprender.
Beto
Absolutamente. E recorda, isto es solmente le initio del conversation. Si tu es interessate, e nos spera que tu es, prende un oculo al reporto integre tu mesme. Vide lo que tu pensa. Non solmente crede nostre parola a cec. Mantene tu aptitudes de pensata critica agute, e nunquam cessa preguntar questiones.
Entradas
